De toekomst is duurzaam, daarover bestaat geen twijfel. Wij zetten volop in op een groene gemeente Renkum, waar iedere inwoner telt. De aankomende transities zullen snel verlopen en zijn wat betreft de PvdA een kans voor een meer sociale en solidaire lokale samenleving. In dit hoofdstuk leggen wij uit hoe we dit voor ons zien.
We willen onze gemeente in al haar pracht doorgeven aan de volgende generaties. Zij verdienen het om net als wij te genieten van onze natuur en dorpen. We staan voor een gezamenlijke opgave om ervoor te zorgen dat de aarde minder snel opwarmt. Wij vinden het belangrijk dat iedereen daar zijn verantwoordelijkheid voor neemt. De sterkste schouders dragen de zwaarste lasten, zo willen we ervoor zorgen dat de nieuwe duurzame energiebronnen werken voor ons allemaal en niet voor de happy few. Zo komen we samen vooruit.
Want het gevaar is dat de energietransitie juist meer verdeeldheid zal veroorzaken. Te vaak betalen juist de grote vervuilers in het bedrijfsleven niet hun eerlijke deel. Omwonenden kunnen vaak niet meeprofiteren van nieuwe energiebronnen bij hen in de buurt. En hebben onze inwoners te maken met energiearmoede.
Door de kosten en baten eerlijk te verdelen, wil de PvdA ervoor zorgen dat we ons doel om in 2040 energieneutraal te zijn, halen. En als het kan, mag het van ons ook sneller. De PvdA zal daarin niet weglopen voor moeilijke keuzes.
Zo pakken we de energietransitie aan
- Om snelheid te maken willen we dat de gemeente de regie neemt in de energietransitie. De gemeente dient de transitie actief in gang te zetten en niet alleen te wachten op initiatieven van inwoners.
- Er komen gemeentelijke subsidies voor particulieren om hun koopwoning te verduurzamen met gunstige voorwaarden.
- We willen dat er een duidelijke planning komt wanneer welke buurt en welke straat van het gas afgaat en dat er een website komt waar mensen eenvoudig zelf kunnen zien wanneer hun straat aan de beurt is.
- We willen flexibel zijn. Inzichten veranderen en nieuwe mogelijkheden ontstaan iedere dag. Dit is geen reden om stil te gaan zitten, doe wat nu meerwaarde brengt, maar durf ook plannen te heroverwegen wanneer daar reden toe is. Steeds willen we dat de criteria ‘samen’, ‘sociaal’ en ‘snel’ de doorslag geven.
Regionaal Publiek Duurzaamheidsbedrijf
- De uitdaging waar we voor staan op het gebied van het verduurzamen van onze woningvoorraad, vragen om publieke regie. Om daar echt vaart op te zetten, zetten we in regionaal verband een Publiek Duurzaamheidsbedrijf op.
- Het Publiek Duurzaamheidsbedrijf wordt eigenaar van de duurzame energieprojecten waar de gemeente een aandeel in neemt. Het zal verduurzaming van private woningen faciliteren en de projecten in de warmtetransitie financieren. De deelnemende gemeenten staan ook garant voor deze organisatie.
- De Rijksoverheid zal gemeenten moeten faciliteren met geld en bevoegdheden om een dergelijke organisatie optimaal te laten functioneren. We willen dat de gemeente hiervoor landelijk lobbyt. Vooruitlopend op deze gelden en bevoegdheden worden, als het aan ons ligt, alvast de voorbereidingen getroffen en gekeken wat er al wel kan.
- Het Publiek Duurzaamheidsbedrijf zal investeren in het isoleren van huizen samen met eigenaren of de woningbouwcorporatie. De eigenaren betalen dit in termijnen terug, met als voorwaarde dat het termijnbedrag kleiner is dan de winst op de energierekening. Ook huurders moeten hiervan kunnen profiteren.
- Het Publiek Duurzaamheidsbedrijf moet ook eigenaar worden van grote energieprojecten, zodat we daarvan samen de winsten oogsten om deze te bestemmen voor nieuwe verduurzamingsprojecten.
Iedereen een warm huis
- We willen dat straat en rioolvernieuwing samen wordt gepland met de transitie van het gas af en de aanleg van laadpalen, zo hoeven straten niet vaker open dan noodzakelijk. We maken werk met werk.
- We willen stimuleren dat er zo veel mogelijk zonnepanelen op daken worden gelegd. Allereerst bij publieke gebouwen zoals scholen en op flats en andere grote gebouwen. Hiermee besparen we schaarse publieke ruimte. Dit vergroot ook de hoeveelheid energie die in de winter wordt geproduceerd. Bij nieuwe gebouwen kijken we daar ook actief naar.
- We stimuleren inwoners om een eigen energiecoöperatie op te richten. Voorwaarde is wel dat alle buurtbewoners kunnen meeprofiteren van een dergelijke coöperatie.
- Als energiemaatschappijen nieuwe energiebronnen aanleggen moet een deel van de winst terugvloeien naar de lokale samenleving.
Groene Industriepolitiek
Er is de afgelopen jaren veel discussie over industrie binnen onze gemeentegrenzen, met name als het gaat om SK Parenco. Moet de papierfabriek maar sluiten en verplaatsen naar een andere plek? De PvdA is van mening dat het simpelweg sluiten van deze industrie geen optie is. Al was het maar omdat Nederland de plicht heeft om het vergroenen van de industrie wereldwijd te bevorderen: als vroeg geïndustrialiseerd land hebben we een disproportionele hoeveelheid broeikasgassen uitgestoten, waar met name arme landen last van hebben. Kortom: Nederland is toe aan groene industriepolitiek die bouwt aan de basisindustrie voor de Groene Eeuw. In de gemeente Renkum wil de PvdA daarin vooroplopen en daarin samenwerken met de Provincie, de Tweede Kamer en het Europees Parlement.
- We lobbyen samen met Provincie bij het Rijk om SK Parenco volledig te verduurzamen en de restwarmte op te vangen ten behoeve van Renkum en Wageningen. Er is veel nationaal en Europees geld hiervoor beschikbaar.
- Zolang er geen oplossing is voor de huidige stankoverlast kan er geen nieuwe vergunning worden afgegeven voor uitbreidingsactiviteiten van Parenco, zoals een tweede bruinpapierlijn.
- Parenco moet rekening houden met de weersomstandigheden: bij weinig wind en een hoogdrukgebied moet de fabriek bijvoorbeeld zijn productie verminderen in het belang van omwonenden.
Ons groene kapitaal: onze natuur
De gemeente Renkum omvat jaloersmakend veel natuurgebieden. Vanuit heel het land komen mensen hierheen om daarvan te genieten. Er wordt veel gewandeld, gefietst, gemountainbiket en paardgereden. Tegelijkertijd is de natuur kwetsbaar. De druk op de natuur is op sommige plekken al te groot. Wij vinden dat er meer balans moet komen tussen recreatie en het beschermen van planten en dieren. De in de Omgevingsvisie vastgestelde contouren zijn daarin voor ons leidend.
- Onze Renkumse en Heelsumse beekdallen moeten blijven stromen. Onze beken zonder water zijn als een bos zonder bomen. Industrie zoals Parenco moet daarom stoppen met het onttrekken van water uit de grond.
- Wij stimuleren het recreatief wandelen in de gemeente voor onze inwoners door mee te werken aan het Veluwse wandelnetwerk. Met deze wandelingen worden wandelaars geïnformeerd over de natuur en historie.
- Wij willen regulering van het parkeren bij de toegang tot natuurgebieden waarbij betaald parkeren een instrument kan zijn om beheer en handhaving te ondersteunen.
- Wij maken ruim baan voor de fiets en geven de voorkeur aan goede fietsroutes boven gemotoriseerd verkeer.
- Mountainbiken en paardrijden in natuurgebieden mogen uitsluitend op de daarop aangewezen paden. De gemeente moet hierop handhaven.
- Bij het bepalen van bouwlocaties of energiewinlocaties is natuurbehoud een belangrijke pijler. In elk nieuw plan wordt hier onafhankelijk advies over ingewonnen.
- Wij ondersteunen acties van inwoners die erop zijn gericht om de kwaliteit en biodiversiteit van de natuur hoog te houden zoals de afvalbrigades, landschapswerkgroepen en Renkumse duizendknoopbrigade.
- Om verdroging tegen te gaan moet op de Veluwe het winnen van grondwater uit ondiepe lagen ten behoeve van drinkwater, het besproeien van akkers en industriële toepassingen, verminderen. Wij stimuleren dat de papierindustrie gebruik gaat maken van rivierwater in plaats van grondwater.