Duidingsgesprek: over richting en ruimte

23 maart 2022

Vanavond was het duidingsgesprek tussen de gekozen raadsfracties over hoe zij terugkijken op de uitslag van de verkiezingen en hoe zij de toekomst voor zich zien. De PvdA wil graag werken aan een daadkrachtig, betrouwbaar bestuur met een open bestuurscultuur. Daarbij zien wij de wooncrisis, de groeiende kansenongelijkheid en de zelfstandigheid van onze gemeente als belangrijke opgaven. Lees hier onze bijdrage:

Voorzitter, allereerst een warm welkom aan u. Een voor u niet onbekende omgeving, en de PvdA fractie is blij dat de nieuwe gemeenteraad gebruik kan maken van uw kennis, kunde en ervaring. Dank dat u hier voor tijd vrij maakt.

Ik wil de duiding van de verkiezingsuitslag beginnen door alle gekozen raadsleden van harte te feliciterenmet hun plek in de gemeenteraad. Lokale politiek is het mooiste wat er is, en ik wens ons dan ook allen veel plezier en snoeihard werken toe voor onze inwoners en dorpen. Niet voor alle partijen voelt de uitslag als een overwinning, maar wat de PvdA betreft zijn er geen verliezers. Alle inwoners die hun stem hebben laten horen, moeten gehoord worden de komende vier jaar. En ook zij die weg zijn gebleven mogen we niet over het hoofd zien. Juist ook hun vertrouwen willen we weer winnen.

Wij zijn daarom voorstander van een akkoord op hoofdlijnen waarbij we zoeken naar onze overeenkomsten in plaats van waar we verschillen. Dat is trouwens wel iets anders dan wegpoetsen dat er verschillen zijn, een akkoord op hoofdlijnen geeft juist ook ruimte om te laten zien waar we verschillen en te overleggen waar we vanuit die verschillende perspectieven elkaar wel kunnen vinden.

Al langer spreken wij in deze raad over de oprechte wens om een akkoord op hoofdlijnen te bereiken. Toch was in het verleden de werkelijkheid een andere: een omvangrijk akkoord bestaande uit gedetailleerdeafspraken. Daar zijn ook goede redenen voor. Lange onderhandelingen zijn ook een middel om wantrouwen weg te nemen. Door een gedetailleerd akkoord wordt een meerderheid op voorhand veiliggesteld. En in zo’n akkoord kan elke coalitiepartner aangeven wat er is binnengehaald en wat de deelname aan zo’n coalitie de moeite waard maakt. Allemaal overwegingen die nu ook gelden.

Maar, de nadelen voor zo’n klassiek akkoord gaan echter steeds meer knellen. Het gaat ten koste van een politiek inhoudelijk debat en een open bestuursstijl. En juist die twee zaken zijn essentieel voor de legitimatie en geloofwaardigheid van beleidskeuzes die effect hebben op de toekomst van inwoners en de dorpen waar zij wonen. Afgelopen periode bleken gemaakte afspraken niet uitvoerbaar door de inmiddels veranderde realiteit. Dat doet de slagkracht en wendbaarheid van de ambtelijke organisatie ook geen goed.

Die maatschappelijke opgaven zijn wat de PvdA betreftgroot en complex. De wooncrisis, groeiende kansenongelijkheid, de zelfstandigheid van onze gemeente en de aanbevelingen van Berenschot met betrekking tot de ambtelijke organisatie en kernendemocratie: ze vragen om daadkrachtig politiek bestuur. Daarom past wat ons betreft ook geen enkele fractie bescheidenheid. Ik wil u daar ook toe oproepen.We hebben elkaar nodig.

Concreet willen wij een akkoord waar voor de grote opgaven overeenstemming is over de te behalen doelstelling voor de komende vier jaar, dat is onderbouwd met duidelijke, geobjectiveerde oorzaken en feiten. Dat geeft ons focus. Dit akkoord met doelstellingen zou moeten worden aangevuld met eenset van financiële- en samenwerkingsafspraken.Lerende van vier jaar geleden vinden wij dat de totstandkoming er van transparant moet zijn. Dat betekent dat gemaakte keuzes navolgbaar zijn en dat alle fracties ruimte krijgen voor hun inbreng.

Een te vormen college werkt naar ons idee vervolgens elk van deze opgaven uit in een startnotitie, waar de gemeenteraad de kaderstellende rol inneemt. Dit doet recht aan het doorlopen bestuurscultuurtraject en draagt bij aan betere legitimatie, effectiviteit engeloofwaardigheid van het uit te werken beleid.

Het is in een dergelijke samenwerking belangrijk dat het college werkt als een team, met mensen die in kwaliteiten elkaar aanvullen en dat snel uit de startblokken kan komen. Er is een meerderheid voor sociale, groene, rechtvaardige politiek van dichtbij met de partijen die in zetels zijn gegroeid, namelijk GemeenteBelangen, GroenLinks en PvdA. Een meerderheidscollege met 3 fulltime wethouders is voor de PvdA gewenst. Wij zijn graag bereid daaraan een bijdrage te leveren. En willen investeren in desamenwerking met alle partijen en investeren in een open cultuur. Wij zijn benieuwd hoe de andere fracties hier in staan en wensen de informateur veel succes.