Tijdens de algemene beschouwingen in de raadsvergadering van 24 juni 2020 was dit de bijdrage van onze fractievoorzitter Tom Erkens.
Het perspectief van de perspectiefnota
Voorzitter, in de Voorjaarsnota en de Perspectiefnota geeft u een heldere analyse van de oorzaken van onze huidige financiële problemen:
- Ontvangsten en uitgaven pakken anders uit dan begroot en niet alle taakstellingen zijn haalbaar.
- De coronacrisis heeft forse gevolgen voor de begroting.
- We krijgen er taken bij vanuit den Haag zonder voldoende financiering
- en last but not least de meicirculaire pakt rampzalig uit voor onze gemeente o.a. waar het gaat om financiering van zorguitgaven.
In onze bijdrage bij de behandeling van de perspectiefnota vorig jaar gaven wij aan dat we het te vroeg vonden om de confrontatie aan te gaan met de toezichthouder. Het lukte uiteindelijk een sluitende begroting aan de toezichthouder voor te leggen. Een begroting met 6 miljoen euro bezuinigingen, met forse, veelal pijnlijke gevolgen voor de fysieke en sociale infrastructuur van onze gemeente en met forse maatregelen om de basis op orde te krijgen.
We zijn een jaar verder en het lijkt erop alsof we vanmiddag op herhaling zijn. De impact van de bezuinigingen wordt merkbaar en voelbaar en het wordt nog een hele toer om de gemaakte afspraken te realiseren. Ook is duidelijk igeworden dat de forse inspanningen die we tot nu toe hebben geleverd onvoldoende zijn, vooral omdat ‘Den Haag’ geen prioriteit geeft aan het oplossen van de financiële problemen van de gemeenten. We komen daarom terug op de uitspraak van vorig jaar. Nu geldt ‘Het is genoeg!’ De financiële problematiek waarin Renkum is terecht gekomen, is niet op te lossen met nieuwe bezuinigingen. Nieuwe bezuinigingen gaan opnieuw ten koste van onze Renkumse fysieke en sociale infrastructuur. Nieuwe bezuinigingen zullen de crisis versterken. Voor onze fractie onacceptabel. Juist in deze crisis is die infrastructuur belangrijk. Juist in deze crisis moeten inwoners en ondernemers kunnen rekenen op hun gemeente. Wij stemmen daarom in met uw voorstel over de Perspectiefnota. Pas op de plaats en vooral actie! Die actie voert u al en daar zijn we blij mee. Wij steunen u bij de actie stop lokale bezuinigingen. Met een motie willen we dat ook voor de buitenwacht duidelijk maken. Mede namens GL, GB, D66 en VVD dienen we daarom de motie ‘onhoudbaar’ in. Verder kunnen we niet gaan op dit moment, meer kunnen we niet doen. Maar het denken over wat zou moeten gebeuren als Plan A niet doorgaat gaat intussen wel door! Bij u ook, hopen we.
Door al die aandacht voor het geld dreigt de inhoud van de Perspectiefnota onder te sneeuwen. Dat is jammer, de inhoud verdient de nodige aandacht. Ook al omdat we moeten vrezen dat sommige voorstellen uit de Perspectiefnota waarschijnlijk niet of slechts met vertraging uitgevoerd kunnen worden vanwege onvoldoende financiële middelen of ontbrekende capaciteit. Dat werkt nadelig op het urgentiebesef. Er is nog steeds behoefte aan betaalbare woningen, de CO2 uitstoot is niet structureel lager geworden, we zijn volop bezig met het ontwikkelen van een energiestrategie en klimaatmaatregelen, we maken ons zorgen over de ontwikkelingen in het sociaal domein, we moeten verder met de omgevingsvisie en moeten ons uitspreken over regionale samenwerking. Zonder volledig te willen zijn daarom een aantal opmerkingen over die inhoud.
Ook zonder de coronacrisis neemt de armoede onder de lage inkomensgroepen de komende vijftien jaar sterk toe, met name onder kinderen. Daarvoor waarschuwen het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) en het Centraal Planbureau (CPB) in een grote studie naar manieren om de armoede te verminderen. In de Perspectiefnota komt dit probleem niet echt uit de verf. De teksten onder 1F minima en 1J inkomensvoorzieningen zijn erg summier en niet helder. U heeft ingestemd met de aanbesteding van een nieuwe Gelrepas, maar over de effecten hiervan geeft uw geen informatie. Graag een toelichting op deze aanbesteding en met name de gevolgen ervan voor de doelgroep. U geeft aan geen financiële gevolgen van Corona te verwachten voor de financiering van de voorzieningen voor de minima. Hoe zeker is dat? Is de tekst die nu in Perspectiefnota staat op blz. 15 inmiddels niet achterhaald? Ook daar graag een toelichting op. Vanochtend ontving de raad een reactie van het college naar aanleiding van de discussie over het teruggeven van de opdracht voor jongerenwerk door Lumens. Hebben we het goed begrepen dat de kaders van de kadernota concreet handen en voeten krijgen in een heldere opdrachtbeschrijving? Dat de raad de mogelijkheid krijgt (op hoofdlijnen) hierop te reageren? En dat dan pas bekeken wordt hoe de juridische constructie die recht doet aan een netwerkorganisatie daarop kan aansluiten? Waarbij hoofdaanemerschap en onderaannemerschap geen doel op zich zijn? En dat die organisatievorm door alle betrokken partners gedragen moet worden?
De raad neemt na de zomervakantie een besluit over regionale samenwerking. We zijn daar de afgelopen maanden met elkaar over in discussie geweest en u heeft ons daarover regelmatig geïnformeerd. Onze fractie loopt vanmiddag niet vooruit op de besluitvorming maar geeft u, of feitelijk de opstellers van het voorstel, mee duidelijker dan tot u toe is gebeurd helder te communiceren over de noodzaak, de voordelen en de nadelen van die samenwerking.
Tot zover voorzitter. Sterkte en succes in uw werk. We blijven hopen op betere tijden waarbij politiek niet alleen over de centen gaat.