16 juli 2024

Enorme financiële uitdagingen Renkum

De gemeente Renkum staat voor enorme financiële uitdagingen de komende jaren.
Tijdens de vergadering van 27 juni 2024 spraken we daar als Gemeenteraad uitgebreid over. Tijdens die vergadering bleken we als Raad nog niet in staat om samen keuzes te maken ondanks de oproep van de PvdA.

Doorgeschoven naar september

De zeer lastige en ingrijpende keuzes zijn met een gezamenlijk amendement doorgeschoven naar
september. Aan de organisatie en het College de taak om aan de hand van de ingediende amendementen en moties een voorstel te doen.

Durven kiezen

Over wat we willen behouden zij we in grote lijnen wel eens, maar ook dan moet je durven kiezen. Het
gaat vooral om de voorgestelde dekkingen, het College gaf terecht aan dat die dekkingen nogal wat vragen opriepen. Ook bij de PvdA.
Wil (en kan je) zoals de VVD wil vooral dure woningen bouwen op locaties die in of aan Natura 2000
gebieden liggen, om daarmee 1 miljoen te verdienen? Of zeer fors bezuinigen op de minimavoorzieningen zoals CDA, RRR en VVD willen? Met als bijkomende motivatie van de VVD dat zo Renkum niet verwordt toe een “dubbel vergrijzend minimaparadijs” en zoals het CDA zei dat is sociaal rechtvaardig. Of zoals het CDA wil 1,5 miljoen extra bezuinigen op het ambtenarenapparaat? Het wordt nog een spannend debat in september. Hoe de PvdA hierin staat ? Lees onze bijdrage op 27 juni.

Wat vindt de PvdA?

Voor ons ligt de perspectiefnota. De gevolgen van de keuzes die in Den Haag gemaakt worden grijpen diep in op onze begrotingen voor de komende jaren. De herziening van het gemeentefonds heeft op Renkum nog een extra effect met de nieuwe maatstaven, want hoe cynisch kan het zijn minder mensen die aangewezen zijn op het minimabeleid levert een extra korting op. We hebben net als talloos veel
gemeenten te maken met de gevolgen van de herziening van het gemeentefonds, met uitvoering van taken in de zorg en jeugdzorg die meer kosten dan de middelen waarmee het Rijk rekent, met landelijk afgesproken tariefstijgingen in de zorg die (vaak commerciële) aanbieders neerleggen bij de gemeenten.

Code Rood

Wat de PvdA betreft tijd voor een motie Code Rood, een motie die het Rijk aanspreekt op haar
verantwoordelijkheden als het gaat om medebewindstaken.
We staan voor zeer lastige en ingrijpende keuzes die elke inwoner, elke ondernemer en elke maatschappelijk organisatie in Renkum gaat raken. Dat blijkt als we naar de publiek tribune kijken en het blijkt uit de brieven die we hebben ontvangen. Er is een breed scala aan moties en amendementen ingediend om daar iets aan te doen, met vele hebben wij meegeschreven en dienen we mee in.

Keihard getroffen worden door besparingen?

Maar er zijn ook inwoners die dreigen keihard getroffen dreigen te worden door de alternatieve besparingen die een aantal fracties voorstellen. En dan heb ik het over die inwoners die financieel kwetsbaar zijn. Zij zitten hier niet op de tribune maar zij merken straks wel het effect als de minima en de inkomensvoorzieningen fors worden afgebouwd. Voorzieningen die nu ook juist die inwoners met een klein inkomen in staat stellen nog net de touwtjes aan elkaar te knopen. Want uit de minimaeffectrapportage blijkt dat die 120 % juist inwoners in staat stelt de armoedeval op te vangen en uit de schulden te blijven en dat heeft ook een positief effect op hun gezondheid. Dus het is ook nog eens preventief. Maar wat de Partij van de Arbeid betreft zegt het ook iets over wat voor gemeente je wilt zijn. Wil je kwetsbare inwoners een vangnet bieden daar zeggen wij luid en duidelijk ja op.

Natuur en groen

Wat ook iets zegt over wat voor gemeente je wilt zijn is de zorg voor de kwetsbare natuur en het groen. De voorstellen in de perspectiefnota grijpen ook diep in groen en natuur. Daarom hebben we ook samen met Groen Links gewerkt aan een amendement om ook de natuur een stem te geven. En ja de dekking komt uit de OZB en ja dat vraagt iets van mensen met een koopwoning, omgerekend een maandelijkse bijdrage waarvoor je tegenwoordig zelfs geen biertje meer kunt kopen.

De zorg

De tariefstijgingen en het toegenomen gebruik in de zorg leidt tot forse tekorten bij de gemeente. De VNG stelt voor om weer een inkomensafhankelijke eigen bijdrage in te voeren. Dat steunen wij, het vraagt om solidariteit , de sterkste schouders die de zwaarste lasten dragen. Maar zover is het nog lang niet dus moeten we nu de kosten zelf als gemeente in de hand proberen te houden. Daarvoor wordt voorgesteld een taskforce WMO / Jeugdzorg in te stellen. Best een lastige klus om de 1 miljoen te
vinden. Een van de dingen is dat we de regie meer naar ons toe moeten toe trekken en meer moeten inzetten op het gebruik van collectieve voorzieningen dan van individueel maatwerk, vroeg signalering en preventie. En dan is het bijzonder dat je op het welzijnswerk dat daar een belangrijke rol moet en kan spelen gaat besparen.

Besparing schrappen

Daarom dienen wij een amendement in om die besparing te schrappen en dat te koppelen aan de taakstelling op de WMO/ Jeugdzorg juist omdat we menen dat de inzet van het welzijnswerk zich dubbel en dwars terugverdient.
Het realiseren van de voorgestelde besparingen en het uitwerken de beleidskeuzes raakt alle beleidsterreinen en vraagt ook veel van onze organisatie. En dan nog niet te spreken van de druk die wij als Raad door onze manier van functioneren zelf leggen op onze organisatie. Het is dan ronduit cynisch om een extra bezuiniging van 1,5 miljoen voor te stellen op die organisatie.

Inhoudelijke keuzes maken

Tot slot. We moeten als Raad ook het lef hebben om nu gezamenlijk inhoudelijke keuzes te maken. Vandaag is het moment om gezamenlijk richting te geven als Raad welke keuzes moeten worden uitgewerkt en welke activiteiten moeten worden gestopt. De Raad is nu aan zet om die kaders mee te geven. De Raad is immers het hoogste orgaan. Uitstellen van keuzes maakt de financiële situatie van de gemeente niet anders. Het is wat het is zoals ze in Renkum zeggen. Of willen we dat straks de provincie de keuzes voor ons gaan maken omdat wij als Raad niet in staat zijn keuzes te maken.

Dank aan Mariska Mulder

Rest mij nog Marinka Mulder te bedanken voor het werk, dat zij als de uitstekende wethouder financiën die zij is, verricht heeft met deze Perspectiefnota. Zij zal natuurlijk zeggen dat doen we samen als College en organisatie. Maar toch !!!

Rita Weeda, fractievoorzitter