Elke Renkumse politieke partij heeft zich er voorstander van getoond: meer zeggenschap voor inwoners. In het gemeentejargon staat zeggenschap gelijk aan ‘participatie’, inwoners moeten meekunnen ‘participeren’. Ook de PvdA Renkum is daar voorstander van. Maar wij zien ook dat participatie te vaak eindigt in teleurstelling. In onze gemeente trekken wij daar drie lessen uit:
- Begin goed: de waarom-vraag & heldere spelregels
In het eerste contact met inwoners is het belangrijk dat de gemeente meteen goed communiceert over waarom zij inwoners vraagt om te participeren. Deze waarom-vraag vertelt wat de gemeente met de participatie wil bereiken. Op basis daarvan kunnen inwoners beter begrijpen waarvoor zij worden gevraagd, en kunnen ze beter bepalen of ze wel of niet willen meedoen.
Bovendien moet heel duidelijk worden welke ruimte er is om over mee te denken. Een goed hulpmiddel hiervoor is de partipatieladder. Vragen we inwoners te adviseren en nemen we daarna een weloverwogen beslissing? Of krijgen inwoners de ruimte om zelf met voorstellen te komen? Of worden ze alleen geïnformeerd over de voortgang en is er ruimte voor vragen? Het is belangrijk dat de gemeenteraad hier voorafgaande een project een uitspraak over doet en vastlegt welke spelregels er gelden. Zoals de raad eind vorig jaar deed bij het besluit over de spoorwegonderdoorgang in Wolfheze.
- Spelregels voor alle deelnemers
Niet alleen de gemeente, ook de opdrachtnemers – zoals ontwikkelaars – moeten zich voegen naar de spelregels over participatie. Daar moet de gemeente als opdrachtgever dwingende contractuele afspraken over te maken, zodat het navolgbaar is dat deze spelregels ook worden opgevolgd. Als de gemeente dit niet doet, worden bewoners zo mogelijk toch heel erg teleurgesteld en komt de gemeenteraad ook in het nauw. Het is dus een gezamenlijke verantwoordelijkheid om deze spelregels na te volgen.
- Besluitvorming in de raad moet navolgbaar zijn en transparant
Gemeenteraadsleden, van welke partij ook, zijn gekozen om hun ideeën, idealen en kritisch denkvermogen. Zij voelen zich verantwoordelijk voor een besluit dat ook goed uitgevoerd kan worden. En wettelijk gezien zijn zij eindverantwoordelijk en bewaken zij het algemeen belang. De gemeenteraad heeft dus de ruimte om tóch iets anders te beslissen dan de conclusie van het participatietraject. Door als gemeenteraad heldere spelregels al van te voren vast te stellen moet in principe uit een goed proces ook een goede uitkomst komen. Dan vraagt dat om terughoudend van de raad bij de besluitvorming. En mocht de raad toch anders willen besluiten, moet zij dit heel helder en transparant maken. Niet alleen door het in de raadszaal te besluiten en er van uit te gaan dat iedereen het dan goed heeft begrepen. De inwoners die het betreft moeten direct over worden geïnformeerd. Met een brief, een stuk in de krant of via andere kanalen. Kortom: heldere spelregels en actieve communicatie. Dan komen we in onze gemeente nog een heel eind met elkaar.
Weten hoe wij inwoners en gemeente dichterbij elkaar willen brengen? Kijk op: Werk maken van vertrouwen – PvdA Renkum
